Pentsa telebista-lehiaketa batean zaudela. Jokoa honakoa da:
3 ate itxiren artean bat aukeratu eta atzean duen saria eramango duzu. Ateetako baten atzean auto bat dago, eta beste bien atzean ahuntz bana. Ate bat aukeratu duzunean, aurkezleak beste bat irekiko dizu, ahuntza duena, noski, eta zera galdetuko dizu:
“Zure atea aldatu nahi duzu?”.
Jende askoren ustez, berdin dio aldatu ala ez, bi ate gelditzen direlako eta batean ahuntza eta bestean autoa daudelako. Beraz, aukera baterako eta besterako % 50eko probabilitatea dagoela ondorioztatzen da, baina hona hemen paradoxa:
Une horretan atea aldatzen baduzu, autoa irabazteko probabilitatea bi herenekoa (2/3) da, eta ez irabaztekoa, berriz, herenekoa (1/3); hortaz, hobe da aldatzea.
Marilyn Mach vos Savant (adimen-koziente handieneko pertsona munduan) izan zen problema horrela ebatzi zuen lehen pertsona.
Gai zara haren soluzioa frogatzeko? Hemen duzu azalpena: Monty Hallen problema.
Adibide hori eta bestelakoak ulertu eta ebazteko gai izateko probabilitateen oinarriak ikasi beharko dituzu. Prest? Zoaz IKASGUNERA!
Konbinatoria
Askotan probabilitateak kalkulatzeko elementuak zenbatu egin behar dira. Horretarako konbinatoria erabiltzen dugu. Ikusi bideoa eta pausoak jarraituz, saiatu zu ere ariketak egiten.
Hemen duzu txantiloia ariketak egiteko. Klikatu “Hasi” eta jarraitu argibideak: