Estatistika

Gida didaktikoa

FUNTSEZKO KONPETENTZIAK

− Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia: problemen interpretazioa eta prozeduren eta emaitzen komunikazioa.
− Konpetentzia eleaniztuna: beste hizkuntzetan dagoen informazioa bildu
− Matematikarako konpetentzia eta zientzia, teknologia eta ingeniaritzarako konpetentzia (STEM, ingelesezko siglen arabera): arrazoibidea, argudiatzea eta modelizazioa.
− Konpetentzia digitala: Informazioa tratatzeko eta problemak ebazteko teknologia digitala modu kritiko eta arduratsuan erabiltzea
− Konpetentzia pertsonala, soziala eta ikasten ikastekoa: erabakiak hartzea edo ziurgabetasun-egoeren aurrean egokitzea
− Herritartasunerako konpetentzia: Matematikaren eta beste ezagutza-arlo batzuen eta problemak gizarte-testuinguruetan ebaztearen artean ezarritako konexioak.
− Ekintzailetza-konpetentzia: ekimenaren eta ekintzailetzaren zentzua, etengabe berrikusten eta aldatzen ari den lan-plan bat ezartzean.
− Kontzientzia eta adierazpide kulturaletarako konpetentzia: ezagutza matematiko berak, gizarte-ikerketarako tresna gisa eta
kulturaren adierazpen unibertsal gisa.

KONPETENTZIA ESPEZIFIKOAK

  1. Eguneroko bizitzako eta gizarte-zientzietako problemak modelizatzea eta ebaztea, zenbait estrategia eta arrazoibide aplikatuz, soluzio posibleak lortzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: STEM1, STEM2, STEM3, DK2, DK5, KPSII4, KPSII5, EK3.
  2. Problema baten soluzio posibleen baliozkotasuna egiaztatzea, arrazoibidea eta argudiatzea erabiliz, haien egokitasuna kontrastatzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: STEM1, STEM2, DK3, KPSII4, HK3, EK3
  3. Aieruak edo problemak formulatzea, arrazoibidea eta argudiatzea erabiliz, tresna teknologikoen laguntzarekin, ezagutza matematiko berria sortzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: HKK1, STEM1, STEM2, DK1, DK2, DK3,
    DK5, EK3.
  4. Pentsamendu konputazionala modu eraginkorrean erabiltzea, matematikaren bidez algoritmoak aldatuz, sortuz eta orokortuz, eguneroko bizitzako egoerak eta gizarte-zientzien esparrukoak modelizatzeko eta ebazteko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: STEM1, STEM2, STEM3, DK2, DK3, DK5, EK3.
  5. Ideia matematikoen arteko konexioak ezagutzea eta erabiltzea, kontzeptu, prozedura eta argudioen arteko loturak ezarriz, gizarte-errealitatearen ikuskera matematiko integratua sortzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: STEM1, STEM3, DK2, DK3, KAKK1.
  6. Loturak deskubritzea eta matematikak beste ezagutza-arlo batzuekin dituen erlazioetan sakontzea, kontzeptuak eta prozedurak elkarrekin lotuz askotariko egoeretan, bereziki gizarte-zientzien egoeretan, problemak ebazteko eta gaitasun kritikoa, sortzailea eta berritzailea garatzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: STEM1, STEM2, DK2, KPSII5, HK4, EK2,
    EK3, KAKK1.
  7. Gizarte-errealitateko fenomenoak eta egoerak kontzeptu eta prozedura matematikoen bidez irudikatzea, zenbait teknologia hautatuz, ideiak bistaratzeko eta arrazoibideak egituratzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: STEM3, STEM4, DK1, DK2, DK5, EK3, KAKK4.1, KAKK4.2.
  8. Ideia matematikoak modu indibidual eta kolektiboan komunikatzea, euskarri, terminologia eta zorroztasun egokiak erabiliz, pentsamendu matematikoa antolatzeko eta finkatzeko. Konpetentzia espezifiko hau deskriptore hauekin lotzen da: HKK1, HKK3, KE1, KE2, STEM2, STEM4, DK2, DK3, KAKK3.2.
  9. Trebetasun pertsonalak zein sozialak erabiltzea, emozioak identifikatuz eta kudeatuz, errorea eta ziurgabetasuna onartuz, harreman osasungarriak sortuz eta talde heterogeneoetan proiektuetan aktiboki eta gogoetatsu parte hartuz, matematikaren ikaskuntzan helburuen lorpena hobetzeko. Konpetentzia espezifiko hau irteera-profilaren deskriptore hauekin lotzen da: KE3, STEM5, KPSII1.1, KPSII1.2, KPSII3.1, KPSII3.2, HK2, HK3, EK2.

OINARRIZKO JAKINTZAK

ZENTZU ESTOKASTIKOA

  1. Ziurgabetasuna.
    – Probabilitate-kalkulua esperimentu konposatuetan. Baldintzazko probabilitatea eta gertaeren independentzia.
    – Zuhaitz-diagramak eta kontingentzia-taulak.
    – Probabilitate totalaren teorema eta Bayesen teorema problemen ebazpenean, ziurgabetasun-egoeretan erabaki egokiak hartzeko.
    – A priori probabilitatea, egiantz-berresleipena eta a posteriori probabilitatea zuhaitz-diagrama baten edo kontingentzia-taula baten laguntzarekin eta Bayesen teoremarekin duen erlazioa aztertzeko estrategiak.
  2. Probabilitate banaketak.
    – Ausazko aldagai diskretuak eta jarraituak. Banaketaren parametroak.
    – Fenomeno estokastikoen modelizazioa probabilitate-banaketa binomialaren eta normalaren bidez.
    – Probabilitateen kalkulua, baita aplikazio informatikoekin ere.
  3. Antolaketa eta datuen analisia
    – Eguneroko bizitzako grafiko estatistikoak (piktogramak, barra-grafikoak, histogramak…): irakurketa eta interpretazioa.
    – Lagin txikietan datu kualitatibo edo kuantitatibo diskretuak kalkulagailuaren eta aplikazio informatiko errazen bidez biltzeko, sailkatzeko eta antolatzeko estrategia errazak. Maiztasun absolutua: interpretazioa.
    – Grafiko estatistiko errazak (barra-diagrama eta piktogramak), datuak irudikatzeko, egokiena hautatuta, baliabide tradizionalen eta aplikazio informatiko errazen bidez.
    – Moda: maiztasun handieneko datu gisa interpretatzea.
    – Bi datu multzoren konparazio grafikoa, erlazioak ezartzeko eta ondorioak ateratzeko. ZENTZU SOZIOAFEKTIBOA:
  4. Sinesmenak, jarrerak eta emozioak:
    – Kudeaketa emozionala: matematikaren aurreko norberaren emozioak estereotiporik gabe identifikatzeko eta aditzera emateko estrategiak. Ekimena eta tolerantzia matematikaren ikaskuntzan frustrazioaren aurrean .
    – Errore indibidual eta kolektiboaren tratamendua eta analisia, aldez aurretik eskuratutako jakintzak mobilizatzen dituen eta matematikako ikasgelan ikasteko aukerak sortzen dituen elementu gisa.
  5. Erabakiak hartzea:
    – Testuinguru matematikoetan problemak ebaztean egoera ebaluatzeko eta erabaki eraginkorrak hartzeko trebetasunak.
    – Problemen ebazpenean hainbat planteamendu ezagutzeko eta onartzeko estrategiak, besteen ikusmoldeak norberaren estrategia berri eta hobetu bihurtuz, prozesuan enpatia eta errespetua erakutsiz.
    – Problemak eta zeregin matematikoak talde heterogeneo eta mistoetan ebazteko talde-laneko teknikak eta estrategiak, hala nola ikaskuntza kooperatiboa eta lidergo banatua.
  6. Talde-lana, inklusioa,errespetua eta aniztasuna:
    – Ikasgelan dauden desberdintasun indibidualen aurreko sentsibilitatea eta errespetua.
    – Diskriminazio-jarrerak ingurune analogikoetan zein digitaletan: identifikazioa eta gaitzespena.
    – Talde-lanean aktiboki parte hartzea: entzute aktiboa eta besteen lanarekiko errespetua.
    – Besteek matematikaren aurrean dituzten emozioak eta esperientziak ezagutzea eta ulertzea.

NEURRIAREN ZENTZUA

  1. Neurketa.
    – Probabilitatea ausazko fenomenoekin lotutako ziurgabetasunaren neurri gisa.

ZENTZU ALJEBRAIKOA ETA PENTSAMENDU KONPUTAZIONALA

  1. Pentsamendu konputazionala.
    – Eguneroko bizitzako eta gizarte-zientzietako problemen formulazioa, analisia eta ebazpena, programa eta tresna egokiak erabiliz.
    – Problema bererako algoritmo alternatiboak: arrazoibide logikoaren bidezko konparazioa.

EBALUAZIO -IRIZPIDEAK

  • Zenbait tresna eta estrategia erabiltzea, digitalak barne, eguneroko bizitzako eta gizarte-zientzietako problemak ebazteko, efizientziaren arabera egokienak direnak hautatuz.
  • Eguneroko bizitzako eta gizarte-zientzietako problemen zenbait soluzio lortzea, ebazpen-faseei jarraikiz eta erabilitako
    prozedura deskribatuz eta argudiatuz.
  • Gizarte-esparruko problema baten ebazpenean lortutako soluzioen baliozkotasun matematikoa frogatzea, arrazoibidea
    eta argudiatzea erabiliz.
  • Problema baten soluziorik egokiena hautatzea, haren bidezkotasuna aztertuz testuinguru sozial eta ekonomikoaren
    ezaugarrien arabera (iraunkortasuna, ekitatea…).
  • Ezagutza matematiko berriak eskuratzea galderak, usteak eta problemak modu gidatuan eta taldean formulatuz, arrazoibide
    eta argudio matematikoak erabiliz eta tresna teknologikoetan oinarrituz.
  • Aieruen edo problemen planteamenduan errorea ezagutzea, ikaskuntzan aurrera egiteko eta ezagutza berriak eskuratzeko modu bat dela ulertuz.
  • Eguneroko bizitzako eta gizarte-zientzietako egoera problematizatuak interpretatzea, modelizatzea eta ebaztea,
    arazo bat zatietan deskonposatuz, horiek sortzen dituzten patroiak eta printzipioak ezagutuz eta pentsamendu konputazionala erabiliz, algoritmoak aldatuz, orokortuz eta sortuz.
  • Ikuskera matematiko integratua adieraztea, problemak ebatziz, erlazioak arakatuz eta zenbait ideia eta elementu
    matematikoren artean konexioak aplikatuz (zenbaki errealak, ekuazioak eta inekuazioak, funtzioak eta horien propietateak, fenomeno estatistikoak…).
  • Problemak zenbait egoeratan ebaztea, prozesu matematikoak (inferitu, neurtu, komunikatu, sailkatu, aurreikusi…) erabiliz, eta hainbat konexio ezarriz eta aplikatuz mundu errealaren eta humanitateen eta gizarte-zientzien beste ezagutza-arlo batzuen eta matematikaren artean.
  • Ekintza berritzaileak proposatzea testuinguru sozial, artistiko eta kulturaletan, matematikaren sormen-ahalmena erabiliz.
  • Matematikak gizadiaren aurrerabideari egiten dion ekarpena ezagutzea, hainbat problematikari (ingurumena, kontsumoa,
    desberdintasunak…) eta gaur egun planteatzen diren gizarte-zientzien erronkei irtenbideak proposatzeko egiten duen ekarpena identifikatuz.
  • Ideia matematikoak irudikatzea, pentsamendu eta arrazoibide matematikoen prozesuak egituratuz eta ikertuz, eta
    teknologiarik egokienak hautatuz.
  • Morroiekin eta simulagailuekin irudikatzeko zein interakzioan jarduteko hainbat modu hautatzea eta erabiltzea, informazioa
    partekatzeko erabilgarritasuna baloratuz.
  • Hizkuntza matematikoa zenbait testuinguru eta euskarritan ezagutzea eta interpretatzea, ezagutza berria sortzeko
    eta finkatzeko bide gisa.
  • Ideia matematikoak modu antolatu eta egituratuan komunikatzea, euskarri, terminologia eta zorroztasun egokiak erabiliz eta jarraitutako prozesuei buruz gogoeta eginez.
  • Ziurgabetasun-egoeretan helburuak lortzen jarraikia izatea, emozioak identifikatuz eta kudeatuz, eta errorea
    ikasteko prozesuaren parte gisa erabiliz.
  • Erronken aurrean motibazio positiboa eta zoritxarraren aurrean adorea erakustea, kritika arrazoitua onartuz matematika
    ikasteko egoerei aurre egitean.
  • Talde heterogeneoetan zeregin matematikoetan aktiboki parte hartzea eta gizarte-trebetasunik egokienak identifikatzea,
    besteen emozio eta esperientziei babesa emanez, haien arrazoibideak entzunez, esleitutako rolaren bitartez
    taldeari ekarpenak eginez, eta taldearen ongizatea eta harreman osasungarriak sustatuz.

EBALUAZIO-TRESNAK

  • Atal bakoitzeko problemen ebazpena
  • Bideo ondorengo ariketa interaktiboak
  • Test moduko galdetegiak
  • Aurkezpenak
  • Proiektuak
  • Irakasleak bidalitako lan eta jarduerak

EBALUAZIO-MOTAK

  • Autoebaluazioa
  • Koebaluazioa
  • Irakaslearen ebaluazioa